Prowadzenie pozarolniczej działalności lub współpraca przy niej może stanowić jeden z dwóch lub więcej tytułów do podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym. Osoba prowadząca pozarolniczą działalność lub wykonująca współpracę może jednocześnie pozostawać w stosunku pracy, może wykonywać pracę na podstawie umowy zlecenia lub innej umowy cywilnoprawnej rodzącej obowiązek ubezpieczeń, może prowadzić także inne rodzaje działalności pozarolniczej.
Zgodnie z art. 8 ust. 6 u.s.u.s. za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się:
Na podstawie art. 2 ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej – dalej u.s.d.g., działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa (np. adwokaci, lekarze) – wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.
• działalność gospodarcza prowadzona w formie spółki cywilnej,
• działalność gospodarcza prowadzona w formie jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością,
• działalność gospodarcza prowadzona w formie spółki jawnej,
• działalność gospodarcza prowadzona w formie spółki komandytowej,
• działalność gospodarcza prowadzona w formie spółki partnerskiej,
• wykonywanie działalności twórczej lub artystycznej jako twórca lub artysta,
• wykonywanie wolnego zawodu w rozumieniu przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne,
• wykonywanie wolnego zawodu, z którego przychody są przychodami z działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych,
• inna niż wyżej określona pozarolnicza działalność gospodarcza prowadzona na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisó w szczególnych.
Przykład
Mariusz B. prowadzi pozarolniczą działalność na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej od 2007 r. Jednocześnie od maja 2012 r. jest wspólnikiem spółki jawnej. Mariusz B. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym z wybranego rodzaju działalności albo z tytułu działalności gospodarczej, albo z tytułu bycia wspólnikiem w spółce jawnej. Składkę na ubezpieczenie zdrowotne opłaca obowiązkowo z każdej działalności.
Przykład
Agnieszka H. prowadzi działalność na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej w zakresie usług kosmetycznych. Od lipca 2013 r. będzie prowadziła też działalność gospodarczą – sklep z artykułami kosmetycznymi i fryzjerskimi. Składkę na ubezpieczenie zdrowotne będzie opłacać w pojedynczej wysokości, gdyż jest to jeden rodzaj działalności (działalność gospodarcza), niezależnie od liczby wpisów w ewidencji działalności gospodarczej.
II.Współpraca z kilkoma osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność
Osoba, która spełnia warunki do objęcia ubezpieczeniami społecznymi z tytułu współpracy przy prowadzeniu kilku rodzajów działalności podlega obowiązkowo ubezpieczeniom z tego tytułu, który powstał najwcześniej. Z pozostałych, wszystkich lub wybranych tytułów może być objęta ubezpieczeniami dobrowolnie, na swój wniosek. Osobie tej przysługuje również prawo zmiany tytułu ubezpieczeń. Może podlegać obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym z tytułu tej współpracy, która nie powstała najwcześniej – art. 9 ust. 2 u.s.u.s.
Z każdego rodzaju działalności będzie natomiast podlegać ubezpieczeniu zdrowotnemu.
Przykład
Maria D. jest osobą współpracującą przy prowadzeniu działalności gospodarczej przez swojego męża Andrzeja D. Jednocześnie od lutego 2013 r. współpracuje przy prowadzeniu działalności przez córkę Martę P. Maria D. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym z tytułu współpracy, która powstała wcześniej (przy działalności prowadzonej przez męża). Z tytułu współpracy przy działalności prowadzonej przez córkę może podlegać ubezpieczeniom społecznym dobrowolnie. Może również zmienić tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych. Z tytułu współpracy Maria D. podlega obowiązkowo ubezpieczeniu zdrowotnemu i powinna opłacać składkę zdrowotną z jednego rodzaju działalności.
III.Prowadzenie pozarolniczej działalności i umowa o pracę
Jeżeli osoba prowadząca pozarolniczą działalność lub osoba z nią współpracująca pozostaje równocześnie w stosunku pracy, obowiązkowo podlega ubezpieczeniom społecznym z tytułu stosunku pracy (art. 9 ust. 1u.s.u.s.). Przy czym istotne znaczenie ma wysokość wynagrodzenia z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę – czy podstawa wymiaru ze stosunku pracy w przeliczeniu na okres miesiąca jest niższa, równa lub wyższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalonego na podstawie odrębnych przepisów.
W sytuacji, gdy wynagrodzenie pracownika wynosi co najmniej tyle, ile minimalne wynagrodzenie za pracę pracę (lub co najmniej 80% tego wynagrodzenia w przypadku pracowników w pierwszym roku ubezpieczenia), z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym (art. 9 ust. 1a u.s.u.s.).
Przykład
Janina C. jest zatrudniona w firmie XYZ od lutego 2013 r. na podstawie umowy o pracę na 1/3 etatu. Jest to jej pierwszy rok zatrudnienia. Otrzymuje miesięczne wynagrodzenie w wysokości 1000 zł. Od 1 lipca 2013 r. zamierza rozpocząć prowadzenie działalności gospodarczej. Obowiązuje ją podstawa wymiaru – 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, gdyż przed 2 laty prowadziła działalność, którą następnie zlikwidowała.
Ponieważ wynagrodzenie z umowy o pracę jest niższe od minimalnego w pierwszym roku pracy (1280 zł), Janina C. będzie podlegała obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym oraz ubezpieczeniu zarówno z umowy o pracę, jak i działalności gospodarczej.
Przykład
Wojciech K. prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą. Od 20 czerwca 2012 r. dodatkowo podął pracę na ½ etatu, za którą otrzyma 2200 zł. Od 20 czerwca 2012 r. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu z tytułu umowy o pracę, ponieważ w przeliczeniu na okres miesiąca wynagrodzenie ze stosunku pracy przekracza kwotę minimalnego wynagrodzenia za pracę. Składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne z umowy o pracę (w części finansowanej przez pracownika):
•emerytalne – 214,72 zł,
•rentowe – 33,00 zł,
•chorobowe – 53,90 zł
•zdrowotne – 170,85 zł
Natomiast z tytułu działalności gospodarczej Wojciech K. podlega wyłącznie ubezpieczeniu zdrowotnemu.
Ważne
Jeżeli z umowy o pracę wynika, że wynagrodzenie przysługujące z tytułu jej wykonywania przez cały miesiąc jest równe co najmniej kwocie minimalnego wynagrodzenia, podstawa wymiaru składek podlega przeliczeniu. W sytuacji gdy, umowa o pracę wykonywana jest w niepełnym wymiarze czasu pracy, z wynagrodzeniem ustalonym w wysokości niższej od minimalnego wynagrodzenia, odpowiedniego dla danego roku pracy, podstawy wymiaru się nie przelicza.
W związku z tym przeliczeniu będzie podlegała podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu pozostawania w stosunku pracy niższa od minimalnego wynagrodzenia, np. z powodu przebywania przez część miesiąca na zasiłku chorobowym lub rozpoczęcia pracy w trakcie miesiąca.
W przypadku, gdy osoba prowadząca pozarolniczą działalność lub współpracująca pozostaje jednocześnie w dwóch stosunkach pracy, należy zsumować podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu stosunków pracy. Jeżeli łącznie wynoszą one przynajmniej tyle, ile wynosi minimalne wynagrodzenie określone dla danego roku pracy, osoba prowadząca pozarolniczą działalność lub współpracująca podlega z tego tytułu dobrowolnie ubezpieczeniom społecznym.
Przykład
Barbara T. jest osobą prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą (od 4 lat). Jednocześnie jest zatrudniona na podstawie umowy o pracę w firmie M na 1/2 etatu, za co otrzymuje miesięczne wynagrodzenie 800 zł. Równocześnie pozostaje w stosunku pracy z firmą N (1/2 etatu) z miesięcznym wynagrodzeniem 850 zł.
Ponieważ łączny przychód z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę wynosi 1650 zł, obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym podlega ze stosunku pracy.
Z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej Barbara T. podlega ubezpieczeniom społecznym dobrowolnie. Składka na ubezpieczenie zdrowotne jest opłacana z tytułu zatrudnienia na podstawie umów o pracę i z tytułu działalności gospodarczej.
IV.Pozarolnicza działalność i wykonywanie pracy nakładczej
Osoba wykonująca pracę nakładczą, która jednocześnie prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu tej działalności, jeżeli z tytułu wykonywania pracy nakładczej podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe jest niższa od obowiązującej tę osobę najniższej podstawy wymiaru składek dla osób prowadzących pozarolniczą działalność. Może ona dobrowolnie, na swój wniosek, być objęta ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi również z tytułu pracy nakładczej – art. 9 ust. 2b u.s.u.s.
Przedsiębiorca zatrudniony jednocześnie na podstawie umowy o pracę nakładczą opłaca składkę zdrowotną z obydwu tytułów.
Przykład
Weronika K. prowadzi działalność gospodarczą na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej od 15 grudnia 2008 r. W dniu 21 stycznia 2013 r. rozpoczęła pracę nakładczą w firmie B. z miesięcznym wynagrodzeniem 1800 zł. Weronika K. nadal podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej, gdyż wynagrodzenie z tytułu wykonywania pracy nakładczej jest niższe od obowiązującej ją podstawy wymiaru składek dla osób prowadzących pozarolniczą działalność – 60% prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za dany rok kalendarzowy (tj. 2227,80 zł).
Przykład
Tomasz prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą od października 2009 r. Jednocześnie wykonuje pracę nakładczą na rzecz firmy C. Z tytułu pracy nakładczej otrzymuje miesięczne wynagrodzenie w kwocie 2400 zł. Tomasz K. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym z tytułu wykonywania pracy nakładczej, gdyż miesięczna podstawa wymiaru jest wyższa od kwoty 2227,80 zł). Ubezpieczeniu zdrowotnemu podlega z działalności i z umowy o pracę nakładczą.
Ważne
Ograniczenie to dotyczy jedynie osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, o której mowa w art. 8 ust. 6 pkt 1 ustawy (na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych). Obejmuje także osoby, które po dopełnieniu obowiązku uzyskania odpowiedniego wpisu, zgodnie z przepisami o działalności gospodarczej, w ramach tej działalności wykonują wolny zawód oraz osób, które działalność gospodarczą prowadzą w ramach spółki cywilnej.
Wprowadzona zmiana nie dotyczy natomiast osób wykonujących pracę nakładczą oraz prowadzących jednocześnie pozarolniczą działalność inną niż działalność gospodarcza lub współpracujących przy prowadzeniu pozarolniczej działalności. Osoby te, wykonując jednocześnie pracę nakładczą podlegają ubezpieczeniom społecznym z tego tytułu, który powstał wcześniej. Mogą one jednak dobrowolnie być objęte ubezpieczeniami również z drugiego tytułu lub zmienić tytuł ubezpieczeń (art. 9 ust. 2 u.s.u.s.).
Przykład
Dominika M. jest wspólnikiem jednoosobowej sp. z o.o. Od lutego 2014 r. rozpoczęła wykonywanie pracy nakładczej w firmie AGATON z miesięcznym wynagrodzeniem 1680 zł. Wysokość wynagrodzenia z umowy o pracę nakładczą nie ma w tym przypadku znaczenia, ponieważ nie stosuje się ograniczenia z art. 9 ust. 2b ustawy systemowej.
Dominika M. podlega ubezpieczeniom społecznym z tytułu, który powstał najwcześniej (z tytułu pozarolniczej działalności). Z tytułu wykonywania pracy nakładczej może podlegać ubezpieczeniom dobrowolnie, może również zmienić tytuł do ubezpieczeń.
Z obu tytułów podlega obowiązkowo ubezpieczeniu zdrowotnemu.
W przypadku, gdy osoba wykonująca pracę nakładczą i prowadząca równocześnie pozarolniczą działalność gospodarczą nabyła prawo do zasiłku chorobowego, opiekuńczego lub świadczenia rehabilitacyjnego z tytułu pracy nakładczej, to objęcie obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej może nastąpić po zakończeniu okresu pobierania tych świadczeń. Oznacza to, że osoba ubezpieczona może podlegać ubezpieczeniom społecznym z tytułu wykonywania umowy o pracę nakładczą do ostatniego dnia, za który przysługuje jej zasiłek lub świadczenie.
Jeżeli zasiłek chorobowy, opiekuńczy lub świadczenie rehabilitacyjne przysługuje przez część miesiąca kalendarzowego, dla ustalenia z jakiego tytułu osoba ta podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym przez pozostałą część miesiąca, stosuje się art. 18 ust. 9 i 10 u.s.u.s. Oznacza to, iż należy porównać kwoty przychodu osiągniętego z tytułu wykonywania umowy o pracę nakładczą w tym miesiącu oraz minimalnej podstawy wymiaru składek z działalności, obliczonej dla tej części miesiąca, za którą nie przysługiwał zasiłek lub świadczenie. Jeżeli tak ustalona pomniejszona minimalna podstawa wymiaru składek z tytułu wykonywanej pozarolniczej działalności gospodarczej jest wyższa niż kwota osiągniętego przez osobę przychodu z tytułu wykonywania umowy o pracę nakładczą, osoba podlega przez pozostałą część miesiąca obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia działalności.
W przypadku, osoby prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą, która jednocześnie wykonuje pracę nakładczą oraz inny rodzaj pozarolniczej działalności (np. jest wspólnikiem spółki jawnej), ustalając tytuł do objęcia obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi należy najpierw rozstrzygnąć zbieg tytułów do ubezpieczeń pomiędzy wykonywaniem pracy nakładczej a prowadzeniem pozarolniczej działalności gospodarczej (opisany wyżej). Jeżeli w wyniku zbiegu tych dwóch tytułów osoba winna obowiązkowo podlegać ubezpieczeniom z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej, to w związku z równoczesnym prowadzeniem innego rodzaju pozarolniczej działalności, osoba ta może wskazać jako obowiązkowy tytuł ubezpieczenia dowolną z prowadzonych pozarolniczych działalności (tj. działalność gospodarczą lub inną pozarolniczą działalność).
V.Prowadzenie pozarolniczej działalności lub współpraca przy niej oraz umowa o pracę i umowa zlecenia
W przypadku równoczesnego prowadzenia pozarolniczej działalności lub wykonywania współpracy oraz pracy na podstawie umowy o pracę i umowy zlecenia (agencyjnej, o świadczenie usług) zawartej z innym podmiotem niż własny pracodawca, osoba prowadząca działalność lub z nią współpracująca podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym z tytułu stosunku pracy. Ubezpieczeniu zdrowotne jest obowiązkowe z tytułu umowy o pracę i z tytułu pozarolniczej działalności.
Przykład
Joanna P. jest wspólnikiem spółki jawnej od 2001 r. i jednocześnie jest zatrudniona na podstawie umowy o pracę w firmie A. Miesięczne wynagrodzenie wynosi 1700 zł.
W okresie od 2 stycznia do 3 czerwca 2013 r. wykonywała także umowę zlecenia w firmie F. W tym przypadku ubezpieczenia społeczne są obowiązkowe z tytułu pracy wykonywanej w ramach stosunku pracy. Z tytułu prowadzonej działalności i z tytułu wykonywanej umowy zlecenia wymieniona osoba może podlegać ubezpieczeniom dobrowolnie, na swój wniosek.
Natomiast z każdego tytułu Joanna P. podlegała obowiązkowo ubezpieczeniu zdrowotnemu.
Jeżeli jednak podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu stosunku pracy, w przeliczeniu na okres miesiąca, jest niższa od kwoty minimalnego wynagrodzenia ustalonego na podstawie odrębnych przepisów dla danego roku pracy, obowiązkowe będą także ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzonej działalności lub umowy zlecenia, w zależności od tego, który tytuł powstał wcześniej. Wysokość wynagrodzenia z umowy zlecenia nie ma w tym przypadku znaczenia.
Osoba ta może również, na swój wniosek, zostać objęta ubezpieczeniami również z tytułu powstałego później lub zmienić tytuł obowiązkowych ubezpieczeń (który wystąpi wtedy obok obowiązkowych ubezpieczeń z tytułu umowy o pracę) – art. 9 ust. 2 u.s.u.s.
Marek W. jest wspólnikiem jednoosobowej sp. z o.o. od kwietnia 2005 r. Jednocześnie jest zatrudniony w ramach stosunku pracy od marca 2013 r. w firmie B. oraz na podstawie umowy zlecenia w firmie M.
Z tytułu umowy o pracę miesięczne wynagrodzenie wynosi 1450 zł (jest niższe od minimalnego – 1680 zł). Marek W. podlega więc obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym ze stosunku pracy i dodatkowo z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności.
Natomiast z tytułu wykonywanej umowy zlecenia może podlegać dobrowolnie ubezpieczeniom społecznym. Osoba ta mogła jednak także zmienić tytuł ubezpieczeń i w okresie wykonywania umowy zlecenia podlegać obowiązkowo ubezpieczeniom z tytułu tej umowy (i umowy o pracę), natomiast z tytułu prowadzonej działalności – dobrowolnie.
Natomiast osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych (w tym także wspólników spółki cywilnej oraz osób wykonujących wolny zawód w ramach działalności gospodarczej po uzyskaniu wpisu do ewidencji), które wykonują jednocześnie pracę na podstawie umowy o pracę i umowy zlecenia (umowy agencyjnej albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia) zawartej z innym podmiotem niż pracodawca lub współpracują przy wykonywaniu tego typu umowy, dla których podstawa wymiaru składek z tytułu umowy o pracę jest niższa od minimalnego wynagrodzenia, podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym z tytułu wykonywanej umowy o pracę. Drugi obowiązkowy tytuł do podlegania ubezpieczeniom jest ustalany w zależności od wysokości podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu umowy zlecenia, umowy agencyjnej lub umowy o świadczenie usług. Jeżeli podstawa ta jest niższa od obowiązującej daną osobę najniższej podstawy wymiaru składek dla osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, drugim obowiązkowym tytułem do ubezpieczeń jest prowadzenie działalności (art. 9 ust. 2a u.s.u.s.).
Od 1 marca 2013 r. Halina M. jest zatrudniona na podstawie umowy o pracę na 1/3 etatu w firmie G. z miesięcznym wynagrodzeniem 1250 zł. Jednocześnie prowadzi działalność gospodarczą od grudnia 2006 r. Obowiązuje ją podstawa wymiaru 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Dodatkowo od 1 czerwca 2013 r. wykonuje umowę zlecenia zawartą z innym podmiotem niż firma G. Miesięczne wynagrodzenie z umowy zlecenia wynosi 1700 zł. Ponieważ wynagrodzenie ze stosunku pracy jest niższe od minimalnego, a przychód z umowy zlecenia jest niższy niż podstawa wymiaru dla osób prowadzących działalność (2227,80 zł), Halina M. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym z tytułu umowy o pracę i z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej. Z tytułu wykonywania pracy na podstawie umowy zlecenia mogła przystąpić do ubezpieczeń dobrowolnie, na swój wniosek. Składkę na ubezpieczenie zdrowotne należy opłacać z każdego tytułu, tj. z działalności, umowy o pracę oraz umowy zlecenia.
Piotr O. z tytułu umowy o pracę uzyskuje miesięczny przychód w kwocie 1450 zł. Jest on więc niższy od minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2013 r. Osoba ta prowadzi jednocześnie od stycznia 2004 r. pozarolniczą działalność gospodarczą. Obowiązująca ją zatem najniższa podstawa wymiaru składek nie może być niższa od 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w danym roku. Dodatkowo od stycznia 2013 r. wykonuje pracę na podstawie umowy zlecenia zawartej z innym podmiotem niż pracodawca. Z tytułu wykonywania tej umowy podstawa wymiaru składek wynosi 2200 zł, czyli jest wyższa od obowiązującej tę osobę najniższej podstawy wymiaru składek z tytułu prowadzenia działalności. Piotr O. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym ze stosunku pracy. Drugim tytułem do obowiązkowych ubezpieczeń jest działalność gospodarcza, gdyż tytuł ten powstał wcześniej. Może on zmienić tytuł do ubezpieczeń – z działalności na umowę zlecenia, może także podlegać dobrowolnie ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z umowy zlecenia. Piotr O. podlega obowiązkowo ubezpieczeniu zdrowotnemu z każdego tytułu.
Ważne
Jeśli osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą jest jednocześnie zatrudniona na podstawie umowy o pracę oraz umowy zlecenia zawartej z własnym pracodawcą, obowiązkowo będzie podlegać ubezpieczeniom społecznym ze stosunku pracy (bez względu na wysokość miesięcznego wynagrodzenia, jakie otrzymuje z tytułu umowy zlecenia). Podstawę wymiaru składek będzie stanowić zarówno przychód z umowy o pracę, jak i umowy zlecenia, bowiem przychód z umowy zlecenia w tym przypadku jest traktowany jako przychód ze stosunku pracy.
Jerzy I. jest wspólnikiem spółki partnerskiej. Jednocześnie od 1 lutego 2014 r. jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę w firmie R. Ze swoim pracodawcą Jerzy I. zawarł także umowę zlecenia. Z tytułu umowy o pracę osiąga miesięczne wynagrodzenie w wysokości 900 zł, a z tytułu umowy zlecenia wynagrodzenie miesięczne wynosi 850 zł.
W tym przypadku Jerzy I. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym zarówno z tytułu umowy o pracę, jak i umowy zlecenia. Z tytułu bycia wspólnikiem spółki partnerskiej ubezpieczenia emerytalne i rentowe są dla niego dobrowolne, ponieważ łączny przychód z umowy o pracę i umowy zlecenia, w przeliczeniu na okres miesiąca, wynosi 1750 zł. Jest więc wyższy od minimalnego wynagrodzenia za pracę (1680 zł).
Przykład
Irmina J. prowadzi działalność gospodarczą, z której podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym. W dniu 21 stycznia 2013 r. została zatrudniona na podstawie umowy o pracę w firmie P. z miesięcznym wynagrodzeniem 1100 zł. Na rzecz pracodawcy wykonuje także umowę zlecenia do 30 kwietnia 2013 r., za co otrzymuje wynagrodzenie w kwocie 600 zł.
W okresie od 21 stycznia do 30 kwietnia 2013 r. Irmina J. będzie podlegać obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym tylko ze stosunku pracy. Przychód z umowy zlecenia zawartej z pracodawcą będzie traktowany do celów ubezpieczeń społecznych jak przychód ze stosunku pracy. Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne ze stosunku pracy wynosi 1700 zł. Zatem w przeliczeniu na okres miesiąca jest wyższa od kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę. Z tytułu prowadzonej działalności Irmina J. nie będzie podlegała obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym, a jedynie ubezpieczeniu zdrowotnemu.
Natomiast od 1 maja 2013 r., jeśli wynagrodzenie ze stosunku pracy będzie niższe od minimalnego wynagrodzenia za pracę, składki na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne trzeba będzie opłacać z umowy o pracę i z tytułu prowadzonej działalności.
Jeżeli osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą jest zatrudniona na podstawie umowy o pracę i jednocześnie wykonuje umowę zlecenia zawartą z własnym pracodawcą, ale w ramach prowadzonej działalności (przedmiot umowy zlecenia jest taki sam jak zakres prowadzonej działalności gospodarczej, a przychód z tej umowy jest kwalifikowany jako przychód z działalności gospodarczej, a nie działalności wykonywanej osobiście), wówczas osoba ta podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym ze stosunku pracy, a także z tytułu działalności gospodarczej (jeśli wynagrodzenie z umowy o pracę jest niższe od kwoty minimalnego wynagrodzenia). Natomiast z tytułu umowy zlecenia osoba ta nie podlega ubezpieczeniom społecznym, ani obowiązkowo ani dobrowolnie.
Przykład
Paweł T. prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą w zakresie projektowania graficznego na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej od 2004 r.
Od 15 marca br. jest zatrudniony w wydawnictwie M. Miesięczne wynagrodzenie ze stosunku pracy wynosi 2500 zł. W dniu 20 maja zawarł dodatkowo ze swoim pracodawcą umowę zlecenia na przygotowanie projektu okładki książki. Zlecenie wykonuje w ramach prowadzonej działalności – jej przedmiot mieści się w zakresie działalności. Przychód z umowy zlecenia jest opodatkowany jak przychód z działalności.
W tym przypadku osoba ta podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym wyłącznie ze stosunku pracy. Z tytułu prowadzonej działalności Paweł T. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym, ponieważ wynagrodzenie z umowy o pracę przekracza kwotę minimalnego wynagrodzenia za pracę. Może z tego tytułu przystąpić do dobrowolnych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych. Z tytułu wykonywania umowy zlecenia nie podlega ubezpieczeniom społecznym ani obowiązkowo, ani dobrowolnie.
Składka na ubezpieczenie zdrowotne powinna być opłacana z umowy o pracę i z działalności gospodarczej.
Zofia C. jest osobą prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą w zakresie usług doradczych i szkoleniowych. Od 2007 r. jest jednocześnie zatrudniona na 1/3 etatu w firmie T. z miesięcznym wynagrodzeniem 1280 zł. Zawarła również z pracodawcą umowę zlecenia na zorganizowanie i przeprowadzenie szkolenia dla pracowników firmy w okresie do 15 stycznia do 13 lutego 2013 r. Zofia C. wykonuje umowę zlecenia w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Obowiązkowym tytułem do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego jest umowa o pracę oraz działalność gospodarcza, gdyż wynagrodzenie ze stosunku pracy jest niższe od minimalnego wynagrodzenia.
Z tytułu wykonywania umowy zlecenia nie podlega ubezpieczeniom społecznym ani obowiązkowo, ani dobrowolnie.
KOMENTARZE 0