Deklaracje rozliczeniowe ZUS DRA i konsekwencje ich nieskładania w terminie oraz wpływ na podleganie do ubezpieczenia chorobowego

Poprzedni Następny

PRZEDSIĘBIORCY czyli osoby prowadzące działalność gospodarczą podlegają obligatoryjnie obowiązkowi ubezpieczeń w ZUS. Rozliczanie się z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych polega na opłacaniu przez prowadzącego działalność składek za siebie – ewentualnie osoby współpracujące oraz za zatrudnianych pracowników. Obowiązek opłacania składek wiąże się również z wymogiem dostarczania informacji o dokonanych rozliczeniach na deklaracji ZUS DRA.

W zależności od sytuacji w jakiej przedsiębiorca się znajduje w/w deklaracje trzeba składać co miesiąc bądź nie.

Jeżeli przedsiębiorca nie zatrudnia pracowników i decyduje się na opłacanie minimalnych składek ZUS bądź preferencyjnych to wtedy nie musi co miesiąc składać deklaracji ZUS DRA. Wystarczy, iż zrobi to przy pierwszym zgłoszeniu i dopóki nie będzie miał „zmian” to wystarczy, że terminowo będzie opłacał składki.

My jednak nie polecamy tego sposobu, z Naszego doświadczenia wynika, iż jest to pierwszy gwóźdz do trumny jaki sobie wbijamy. Organ wykorzystuje to w najmniej oczekiwanym momencie. Jednakże w przypadku jakichkolwiek zmian w wysokości opłacanych składek (np. spowodowanych zwolnieniem chorobowym) przedsiębiorca jest zobowiązany złożyć deklarację za miesiąc, w którym zmiana nastąpiła – żadnych wyjątków nie ma. Przestrzegamy jednak aby składac korekty takich deklaracji lub tez deklaracje z numerem 01 ze skorygowana kwota o dni chorobowego dopiero w momencie kiedy zasiłek chorobowy wpłynie na Nasze konto. Wczesniejsze pomniejszanie podstawy wymiaru na ubezpieczenie chorobowe może się wiazac z wypadnieciem z tego ubezpieczenia z chwila terminu wymagalnosci składki za dany miesiąc. Organ rentowy wykorzystuje tą sytuacje obecnie nagminnie do ,,wyrzucania,, ludzi z podlegania do ubezpieczenia chorobowego. Oczywiście są na to sposoby ale lepiej uważać wcześniej niż toczyc bój przed sądemprzez co najmniej rok i ponosić niepotrzebne koszty.

Jeżeli zaś przedsiębiorca zobowiązuje się opłacać wyższe składki do ubezpieczeń niż minimalne – powinien mieć na uwadze obowiązek składania deklaracji ZUS DRA co miesiąc. Nie może on więc korzystać z uproszczenia – możliwości nieskładania ZUS DRA co okres – jak przy opłacaniu minimalnych składek.

Na marginesie warto dodać, iż zmiana podstawy wymiaru składki spowodowana czynnikami niezależnymi od przedsiębiorcy np. zmianą minimalnego wynagrodzenia lub przeciętnego wynagrodzenia nie powoduje konieczności składania deklaracji ZUS DRA, jeżeli przedsiębiorca opłaca minimalne składki.
Schody pojawiają się jak w życie zawodowe przedsiębiorcy wkradnie się zwykła ludzka omyłka, zapomnienie, zwykła nieuwaga czy brak samokontroli…

Przykładowy stan faktyczny:
Ubezpieczona od początku prowadzenia własnej działalności gospodarczej płaci składki minimalne w terminie i w pełnej wysokości. W danym momencie Ubezpieczona decyduję się zmienić podstawę wymiaru składek na maksymalną i od tego też czasu płaci podwyższone składki. Po upływie pół roku Ubezpieczona przeszła na zwolnienie, okazało się, iż nie złożyła do ZUS deklaracji ZUS DRA w związku z podwyższeniem składek. Niezwłocznie po uzyskaniu informacji o uchybieniu złożyła wymagane brakujące deklaracje. W odpowiedzi ZUS wskazał, iż korekta deklaracji dokonana w okresie późniejszym w którym została wskazana podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w kwocie maksymalnej jest bezpodstawna, bowiem została złożona po ustawowym terminie, zaś wobec zaistniałej sytuacji ZUS naliczył zasiłek chorobowy od najniższych podstaw.

Istotą sprawy jest iż Ubezpieczona opłaciła składki w wysokości ustalonej od nowej – wyższej zadeklarowanej przez nią kwoty podstawy wymiaru składek,
a jedynie deklaracje rozliczeniowe złożyła po terminie, o którym mowa w art. 47 ust. 1 pkt 1 ustawy systemowej.
Ta sama ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych w art. 48 stanowi, że jeżeli płatnik składek nie złoży w terminie deklaracji rozliczeniowej, nie będąc z tego obowiązku zwolniony, Zakład dokonuje wymiaru składek z urzędu w wysokości wynikającej z ostatnio złożonej deklaracji rozliczeniowej, bez uwzględnienia wypłaconych zasiłków oraz zasiłków rodzinnych i pielęgnacyjnych, zawiadamiając o tym płatnika. Jeżeli po wymierzeniu składek z urzędu płatnik składek złoży deklaracje rozliczeniową, Zakład koryguje wymiar składek do wysokości wynikającej ze złożonej deklaracji.

W orzecznictwie zwraca się uwagę, że wymierzenie przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych składek w wysokości przyjętej w deklaracji rozliczeniowej ostatnio złożonej przez płatnika stanowi swoistą sankcję czyli tzw. karę której stosowanie ma na celu zdyscyplinowanie płatników i nakłonienie ich do terminowego rozliczania składek za ubezpieczonych. Omyłka, zapomnienie przedsiębiorcy, który w pierwszej kolejności powinien dokonać rozliczenia przez sporządzenie deklaracji rozliczeniowej wywołuje podjęcie przez Zakład wyłącznie działań porządkujących, które w efekcie powinny pozwolić na wymierzenie składek zgodnie ze złożoną deklaracją rozliczeniową.

Nie można podzielić stanowiska ZUS, że złożenie przez Ubezpieczoną deklaracji rozliczeniowej z przekroczeniem terminu opisanego w art. 47 ust. 1 pkt 1 ustawy systemowej, przy jednoczesnym opłaceniu składki w terminie od nowo zadeklarowanej wyższej kwoty podstawy wymiaru, upoważniało organ rentowy do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne w minimalnej wysokości. Skoro prawodawca w art. 48 ustawy systemowej przewidział działania „dyscyplinujące” dla płatników składek zobowiązanych do składania deklaracji rozliczeniowych, to nie sposób się zgodzić, aby wyłączył możliwość korygowania wymiaru składek dla osób, które w terminie opłaciły składki od wyższej podstawy wymiaru, jeśli wcześniej opłacały składki ustalone od minimalnej podstawy wymiaru, a deklaracje rozliczeniowe złożyły po terminie.

Sytuacja w której przedsiębiorca – kobieta opłaciła składki w wyższej wysokościw terminie, zaś po terminie złożyła deklarację wskazującą wyższą podstawę wymiaru, od której składki te uiściła, nie uzasadnia stosowania przez organ rentowy nieznajdującej oparcia w przepisach prawa takiej wykładni, że ostatecznie dochodzi do przyjęcia minimalnej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

W przypadku znalezienia się w podobnej sytuacji należy złożyć do ZUS wniosek o wydanie decyzji w przedmiocie ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w spornym okresie, natomiast po otrzymaniu decyzji należy ją zaskarżyć do właściwego Sądu powszechnego – sądu pracy i ubezpieczeń społecznych.

Kolejny przykładowy stan faktyczny:
Organ rentowy odmówił Ubezpieczonemu prawa do zasiłku chorobowego za określony okres a także zobowiązał do zwrotu nienależnie pobranego zasiłku chorobowego z funduszu chorobowego w kwocie która została ubezpieczonemu wypłacona wraz z odsetkami. Zaskarżona decyzja została wydana po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego w Wydziale merytorycznym,
w którym zostało ustalone, iż niezdolność do pracy powstała w okresie kiedy płatnik składek nie podlegał do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego- dlaczego Zakład ustalił, iż Ubezpieczony nie podlega do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego.
W miesiącu kwietniu 2019r. otrzymał zawiadomienie od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z informacją, że nie zgadza się w okres zasiłkowy, wynikający z deklaracji DRA za październik 2018r. w związku ze złożonym zwolnieniem lekarskim i należy złożyć korekty deklaracji DRA. Korekta została złożona w miesiącu kwietniu 2019r. W czerwcu 2019r. została wydana decyzja o odmowie prawa do zasiłku chorobowego za cały okres zwolnienia lekarskiego.
Ubezpieczony sporządzając deklarację DRA za mc październik 2018r., będąc w trakcie leczenia i rehabilitacji po wypadku którego doznał w dniu 02 października omyłkowo przyjął okres niezdolności do pracy od dnia 02.10.2018r., nie zaś od dnia 03.10.2018r., bowiem lekarz wystawił zwolnienie z pracy dopiero od dnia 03.10.2018r., a nie jak sądził od dnia 02.10.2018r. Błąd dotyczył tylko 1 dnia i spowodowany był okolicznościami związanymi z wypadkiem. Przedsiębiorca z uwagi na silne dolegliwości bólowe w związku z problemami z koncentracją był przekonany, że w szpitalu wystawiono mu zwolnienie od dnia wypadku, a nie od dnia następnego.Wskutek doznanego powyżej zaprezentowanego wypadku losowego, a także okoliczności z nim związanych, które obiektywnie wyjaśniają, że zapłata składek w pełnej wysokości terminie była niezależna od woli ubezpieczonego, a samo niezapłacenie składki w pełnej wysokości w terminie nie było spowodowane tylko zaniedbaniem (brakiem staranności) ubezpieczonego należało podjąć odpowiednie kroki prawne.

Stosownie do treści art. 14 ust. 2 powyżej cytowanej ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych Organ rentowy, na wniosek ubezpieczonego, może wyrazić zgodę na opłacenie składki po terminie. Zgoda na uiszczenie składki po terminie na podstawie art. 14 ust. 2 pkt 2 nie wiąże się z koniecznością wystąpienia szczególnie uzasadnionego, wyjątkowego przypadku, czy szczególnie uzasadnionych okoliczności. Przepis ten nie uzależnia także udzielenia zgody na opłacenie składek po terminie od braku winy po stronie ubezpieczonego. Ustawa wymaga jedynie, aby zaistniał przypadek „uzasadniony” czyli taki, który obiektywnie uzasadnia opóźnienie i tłumaczy z jakich powodów składka nie została uiszczona w terminie. W takim wypadku należało złożyć do Organu rentowego wniosek o przywrócenie terminu do opłacenia składki w terminie, a z ostrożności także odwołanie do właściwego Sądu powszechnego – sądu pracy i ubezpieczeń społecznych.

Zawsze warto się odwołać do Sądu bowiem tak można wygrać z nieuprawnionymi interpretacjami ZUS, które odbierają prawo do świadczeń, które Ubezpieczonym się należą.

KOMENTARZE 0