Spółka kapitałowa prawa handlowego tj. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością bądź spółka akcyjna jest jedną z popularnych form prowadzenia działalności gospodarczej, jest odrębnym bytem prawnym posiadającym osobowość prawną, posiada własny majątek czyli kapitał, za swoje zobowiązania sama ponosi odpowiedzialność z wyłączeniem wspólników. Do prowadzenia spraw spółki i jej reprezentowania ustanowiony zostaje zarząd.
Jednakże często decydując się na prowadzenie działalności właśnie w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością zapomina się o wyjątku od szeroko rozumianego pojęcia „samodzielności spółki” – mianowicie o możliwości przeniesienia odpowiedzialności za zobowiązania Spółki na członków zarządu.
ZUS jako instytucja stojąca na straży finansów publicznych wykorzystuje wszelkie przewidziane prawem możliwości, aby skutecznie dochodzić swoich roszczeń miedzy innymi „windykować nieopłacone składki.
W sytuacji kiedy Spółka staje się niewypłacalna – jednym z instrumentów jest właśnie postępowanie mające na celu przeniesienie odpowiedzialności na członków zarządu, aby w rezultacie z ich majątku ZUS mógł dochodzić roszczeń z tytułu nieopłaconych składek.
Aby Zakład mógł sięgnąć do majątku osobistego członka zarządu zadłużonej Spółki konieczne jest ustalenie przez organ, że zobowiązania te powstały w okresie pełnienia przez niego obowiązków jako członka zarządu, a egzekucja przeciwko spółce okazała się bezskuteczna tzn. powstały przeszkody w jej realizacji np. całkowity brak majątku bądź np. inny wierzyciel wszczął wcześniej postępowanie upadłościowe przed właściwym sądem. Jeżeli dojdzie do ustalenia tych przesłanek Zakład wydaje decyzję obciążającą członka (członków) zobowiązaniami spółki z tytułu składek na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych, Fundusz Ubezpieczenia Zdrowotnego, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Najczęściej do zakresu zobowiązania doliczane są odsetki ustawowe za zwłokę naliczane na dzień wydania decyzji wraz z informacją, że będą naliczane do dnia uregulowania zobowiązania.
Odpowiedzialność członków zarządu spółki kapitałowej prawa handlowego wynika z art. 31 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, który odsyła do art. 116 Ordynacji podatkowej, który stanowi że za zaległości podatkowe (za takie uważane są również zobowiązania – składki wobec ZUS) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki z ograniczoną odpowiedzialności w organizacji, spółki akcyjnej oraz spółki akcyjnej w organizacji odpowiadają solidarnie całym swoim majątkiem członkowie zarządu, jeżeli egzekucja z majątku spółki okazała się bezskuteczna, a członek zarządu nie wykazał, że
– we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub wszczęto postępowanie zapobiegające jego ogłoszeniu (postępowanie układowe mające na celu dojście do porozumienia pomiędzy dłużnikiem a wierzycielami),
– nie zgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości lub nie wszczęcie postępowania układowego nastąpiło bez jego winy.
Członek zarządu może uwolnić się od tej odpowiedzialności gdy zdoła udowodnić, że fakt nie zgłoszenia upadłości lub brak wszczęcia postępowania układowego nie nastąpił z jego winy (wypadek, ciężka choroba, nadzwyczajne zdarzenie rodzinne) będące powodem nie brania udziału w czynnościach zarządu i pozbawienie możliwości faktycznego powzięcia wiadomości o wystąpieniu przesłanek do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości.
W przypadku braku możliwości wykazania dlaczego nie doszło do złożenia w ustawowym terminie wniosku o ogłoszenie upadłości, a także jeżeli egzekucja z majątku spółki okaże się w całości lub w części bezskuteczna to wtedy członek zarządu odpowiada za zaległości składkowe całym swoim majątkiem czyli Zakład może wydać decyzję przenoszącą zobowiązanie na członka i na jej mocy dochodzić należnych zaległości.
Odnosząc się do praktyki w tej tematyce najczęściej występującymi zarzutami do wydanych w takim przedmiocie decyzji jest brak wykazania przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, iż przeprowadził on bezskuteczną egzekucję z majątku spółki, oraz to że wniosek o ogłoszenie upadłości nie został złożony albo nie został złożony
w odpowiednim terminie z przyczyn zawinionych przez zarząd.
W odwołaniach do sądu pierwszej instancji są podnoszone przeróżne okoliczności usprawiedliwiające fakt złożenia wniosku po terminie m.in. nie poinformowanie przez księgowość o zaistnieniu stanu niewypłacalności spółki, prowadzenie jeszcze negocjacji handlowych z partnerami, których celem było ratowanie firmy.
Kolejno często występującym zarzutem w razie wydania decyzji przenoszącej odpowiedzialność spółki na członka zarządu jest zarzut nie wykazania przez ZUS bezskuteczności egzekucji z majątku spółki. Nie ma znaczenia dla odpowiedzialności członka zarządu okoliczność, jak ZUS prowadził uprzednio postępowanie egzekucyjne wobec spółki, nawet jeśli robił to w sposób niestaranny lub opieszały, albo w ogóle nic nie robił z uwagi na powzięcie wiadomości o postępowaniu upadłościowym przed sądem.
W okresie od wydania przez właściwy Sąd Rejonowy postanowienia o wszczęciu postępowania upadłościowego do momentu wydania postanowienia o jego zakończeniu ZUS nie wydaje decyzji odnośnie przeniesienia odpowiedzialności za zobowiązania spółki kapitałowej na członków jej zarządu.
Dość częstym zjawiskiem skutkującym koniecznością zakończenia bytu prawnego spółek są duże kilkudziesięciotysięczne zadłużenia na ZUS z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne. Częstymi są również sytuacje, iż w związku z przejściem odpowiedzialności na członków zarządu i próbą dokonania egzekucji z ich majątków osobistych także okazują się one bezskuteczne.
Jeżeli znajdujesz się w podobnej sytuacji skontaktuj się z nami, a dobierzemy odpowiednią drogę pomocy prawnej tak aby uchronić Cie przed najgorszym….
KOMENTARZE 0